مختصری درباره عطار نیشابوری و منطق الطیران

دسته بندي : گوناگون » شخصیت ها
درباه ی زندگی عطار

درمیان بزرگان شعر عرفانی فارسی ، زندگی هیچ شاعری به اندازۀ زندگی عطار دراَبر

ابهام نهفته نمانده است. اطلاعات ما در باب مولانا صد برابر چیزی است که در باب عطار

می دانیم . حتی آگاهی ما دربارۀ سنایی ،که یک قرن قبل از عطار می زیسته ، بسی بیشتراز

آن چیزی است که در باب عطار می دانیم . نه سال تولد ونه سال وفات او را به درستی

نمی دانیم .این قدر می دانیم که او در نیمه دوم قرن ششم وربع قرن هفتم می زیسته ،اهل

نیشابور بوده است وچندین کتاب منظوم و یک کتاب به نثر از او باقی مانده است .همچنین

هیچ گونه اطلاعاتی قطعی از فرزند ، همسر ، پدر و مادر و خویشاوندان او در دست نیست
در این باب هر چه گفته شده است غالبا ً احتمالات و افسانه بوده است و شاید همین پوشیده

ماندن در ابر ابهام ، خود یکی از دلایل تبلور شخصیت او باشد که مثل دیگر قدیسان عالم

در فاصلۀ حقیقت و رویا و افسانه و واقعیت در نوسان باشد . اگر این ((افسانه گون ))

بودن ، در ((قدیس وارگی ))عطار تأثیری داشته ، در متهم کردن او و آلودن نامش به شعرهایی

بسیار سست و ناتندرست و ذهنیتی بیمارگونه و مالیخولیایی نیز بی تأثیر نبوده است .زیرا در

این هفت قرنی که از روزگار حیات او می گذرد ، مجموعۀ گوناگونی از شعرهای سست و

بیمارگونه به نام او بر ساخته شده است که جدا کردن حقیقت وجودی عطار از آن یاوه ها کار

آسانی نیست . بنابراین ، جویندگان زندگی نامه عطار همیشه نسبت به این مشکل اساسی باید

آگاهی داشته باشند و در داوری های خود جانب احتیاط را همواره رعایت کنند .

ما در این یادداشت مختصر مروری خواهیم داشت بر بخش هایی از زندگی نامه عطار که

دارای اسناد قابل اعتماد تر است و قراین تاریخی تا حدودی آنها را تأیید می کنند .


صفحه سوم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . موضوع تحقیق: منطق الطیر عطار
________________________________________

در آثار مسلم او تصریح به نام او که ((محمد )) است شده وخود در مواردی از همنامی

خویش با رسول (ص ) یاد کرده است¹ و در شعرهای خود تخلص «عطار» و « فرید » را

آورده است و معاصر او محمد عوفی نیز در لباب الالباب به عنوان «الأ جل فرید الدین افتخار

الأفضل ابو حامد ابوبکر² العطار النیشابوری... سالک جادۀ حقیقت و ساکن سجادۀ طریقت...»

ازاو یاد کرده است.³ پس تقریبا ًبا اطمینان می توان گفت که شاعر مورد بحث ما « فرید الدین

محمد عطار» است و در نیشابور بودن او تردیدی نیست .

مقدمه :

شیوا ترین و شورانگیزین منظومه عرفانی شیخ عطار مثنوی منطق الطیر یا مقامات

طیور است .

عطار و منظومه فرهنگی پیرامون او ، از زندگی تاریخی تا افسانه ها و از آثار مسلم

او تا مجموعه وسیعی از مجهولات و منجولات دوره های بعد که منسوب به اوست ، بی

شباهت به یک آیین و مذهب نیست . در کنار هر مذهبی مشتی افسانه و اساطیر و مجموعه

متناقضی از آرا می توان دید که با همه تضادی که در اصل ، با مبادی مرکزی آن آ یین دارند

از جهاتی سبب حفظ و حراست از آن مذهب اند و در لحظه هایی همان حواشی و افزوده ها ،

از نابودی آن اصول و مبادی مرکزی جلوگیری می کنند یا بهتر بگوییم : بقای هر مذهبی را

تناقض های درونی آن تضمین می کند . همان گونه که یک نظام ((علمی )) را تنا قض های

درونی آن نابود می کند . چرا که مذهب مرتبط با عالم غیب است و در غیب اجتماع نقیضین

محال نیست . این در عالم حس شهادت است که عقل می گوید : اجتماع نقیضین محال است .

1. در مواردی عطار به همنامی خویش تصریح دارد از جمله منطق الطیر ، چاپ دکتر گوهرین ، 26 . و نیز اسرار نامه ، 193 و مصیبت نامه ، 367
از گنه رویم نگردانی سیاه حق هم نامی من داری نگاه
2. به صورت اضافه باید خواند و کسرۀ میان دو کنیه ، کسرۀ بنوت است یعنی ابو حامد فرزند ابوبکر .
3. لباب الالباب ، محمد عوفی ، به تصحیح استاد سعید نفیسی ، تهران ، 1335 ،81- 480 .

صفحه چهارم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . موضوع تحقیق: منطق الطیر عطار
________________________________________

عطار منطق الطیر را اینگونه آغاز می کند :

آفرین جان آفرین پاک را آن که جان بخشید و ایمان خاک را

منطق الطیر با توحید باری تعالی نعمت رسول خدا (ص) وبیان فضیلت خلفای چهار گانه

ودر تعصب دینی آغاز می شود .

محتوای منطق الطیر

در منطق الطیر نام هجده پرنده بعلاوه سیمرغ ذکر شده است که عطار با خصوصیات


دسته بندی: گوناگون » شخصیت ها

تعداد مشاهده: 8526 مشاهده

فرمت فایل دانلودی:.doc

فرمت فایل اصلی: word_قابل ویرایش

تعداد صفحات: 29

حجم فایل:250 کیلوبایت

 قیمت: 2,500 تومان
پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود.   پرداخت و دریافت فایل پشتیبانی 24 ساعته : 09909994252